Rivâyet olunduğuna göre, müşârün-ileyh Hazretleri Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`in: [Sizin biriniz (memlûküne): rabbini doyur, rabbine abdest aldır, rabbine su ver! diye hitâb etmesin!. Köle dahi, "Efendim, velî ni`metim!" desin!. Yine sizin biriniz (memlûküne) kulum, câriyem! diye hitâb etmesin! (Çünkü hepiniz Allah`ın kulusunuz, hepiniz memlûksünüz) ve lâkin yiğitim, kızım, oğlum! diye seslensin!] buyurduğunu bildirmiştir.

Rivâyet olunduğuna göre, Müşârün-ileyh Hazretleri Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`in: [Sizden birinizin taâmını hâdimi getirdiği zaman, (Efendisiyle berâber oturup yesin!). Şâyet (yemek az olur da) Efendisiyle oturmazsa Efendi hâdimine bir, yâhud iki lokma, bir yâhud iki çiğnem sunsun!. Çünkü o taâmın i`mâl ve ihzârını hâdim deruhde etmiştir.]

Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`in: Sizden biriniz (lede`l-îcâb) hâdimini döğdüğünde yüzüne vurmaktan ictinâb etsin! buyurduğu rivâyet edilmiştir.

Şöyle rivâyet edilmiştir: Bir kere Berîre bedel-i kitâbeti hakkında yardım dileyerek Âişe`ye gelmişti. Ve bedel-i kitâbetinden (o güne kadar) bir şey ödememişti. Âişe Berîre`ye: - Haydi Efendilerine git; (görüş!). Velân bana âid olmak üzere senin nâmına bedel-i kitâbetini (def`aten) kazâ etmemi arzu ederlerse vereyim, dedi. Bu teklîfi Berîre ehline bildirdi. Fakat kâbul etmediler ve: - Hazret-i Âişe, bedel-i kitâbetini senin hesâbına hasbî olarak vermek isterse, Velân bize âid olmak üzere versin! dediler. Berîre: bu mes`eleyi Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`e arz ettim. Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem Âişe`ye: - Sen Berîre`yi satın al, sonra âzadla!. Velâ da muhakkak sûrette mu`tika âidtir, buyurdu. Sonra Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem kalktı. (Mescid`e gidip halka karşı bir hutbe îrâd etti. Allah`a hamd-ü senâdan sonra): - Bilmem ne fikir ile halk, Kitâbullah`da bulunmayan bâzı şartla dermeyân ediyorlar. Her kim Azîz ve Celîl olan Allah`ın Kitâbında (ki hükmünde) bulunmayan bir şartı kayd ederse (bâtıldır,) isterse yüz şart koşsun, onun hükmü yoktur; hak ve kavî olan Allah`ın şartıdır, buyurdu.

HİBE EDİLEN ŞEY AZ OLSA BİLE İSTİHKÂR EDİLMEMESİ HAKKINDA EBÛ HÜREYRE HADÎSİ

Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`in: Ey müslüman kadınlar, komşu bir kadın, kadın komşu (sunun hediye) sini, bir koyun parçası olsa bile, sakın küçük görmesin! buyurduğu rivâyet edilmiştir.

HİBENİN FAZÎLETİ HAKKINDA HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ

(kardeşi Esmâ`nın oğlu) Urve`ye şöyle dediğ rivâyet edilmiştir: - (Vallahi) hemşîre-zâdem! Biz (Peygamber kadınları) hilâle bakar, (görür) dük. Sonra bir hilâl (daha görürdük): iki ayda üç hilâl, (tamamlardık da) Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`in (hane-i saâdeti) odalarında bir ateş parçası yakılmazdı. Urve: ben: - Ey teyze! Ya (sizin azığınız ne idi,) sizi ne yaşatırdı? diye sordum. O: - Esvedân: hurma ile su, buyurdu. Şu kadar ki, Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`in Ensâr`dan komşuları, bunların da sağım koyunları vardı. Bunlar, koyunlarını sağarlardı, sütlerinden Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`e hediye ederlerdi; Resûlullah da onda bize içirirdi, diye cevab verdi.

HİBENİN FAZÎLETİ HAKKINDA HAZRET-İ ÂİŞE HADÎSİ

Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`in: [Eğer ben bir (koyun) paçası (zıyâfeti) ne çağırılsam, muhakkak icâbet ederdim. Yine bana bir paca hediye edilse, onu da muhakkak kabûl ederdim] buyurduğunu rivâyet edilmiştir.

HİBENİN FAZÎLETİ HAKKINDA ENES İBN-İ MÂLİK HADÎSİ VE BU HADÎSİN RİVÂYET TARİKLERİ

Rivâyet olunduğuna göre, müşârün-ileyh demiştir ki: biz (bir seferde) Merrü`z-Zehrân`da iken bir tavşanı ürkütüp kaçırmıştık. Hey`et-i seferiyye koştularsa da yorulup âciz kaldılar. Ben hayvana yetiştim, yakaladım; ve onu Ebû Talha`ya getirdim. Ebû Talha hayvanı kesti. Ve oyluğunun üst tarafını, yâhud iki budunu (benimle) Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`e gönderdi. Resûl-i Ekrem bu hediyeyi kabûl buyurdu. Bir rivâyette tavşanın etinden yedi de.

ÜMM-İ HÜFEYD`İN PEYGAMBERİMİZE HEDİYELERİ. BUNLARIN PEYGAMBERİMİZ TARAFINDAN KABÛL BUYURULMASI

Gelen bir habere göre, müşârün-ileyh Hazretleri demiştir ki: Ümm-i Hüfeyd ki, İbn-i Abbâs`ın halasıdır. (Bir kere) Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`e (Bâdiye armağanı) bir mikdar keş, tereyağı, ve birkaç keler hediye etmişti. Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem keşten, tereyağından birer mikdar yedi de kerîh addederek kelerleri bıraktı. Yine İbn-i Abbâs demiştir ki, Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`in yemek sofrasında keler yenilmiştir. Eğer keler haram olsaydı Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`in sofrasında yenilmezdi.

RESÛLULLÂH`IN HEDİYEYİ KABÛL EDİP YEDİĞİ, SADAKADAN HAZER ETTİĞİ HAKKINDA EBÛ HÜREYRE HADÎSİ

Gelen bir rivâyete göre, müşârün-ileyh şöyle demiştir: Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`e (âile hâricinden) bir taam getirildiğinde şöyle sormak i`tiyâdında idi: - Bu hediye midir, yoksa sadaka mıdır?. Cevâben: - Sadakadır! denilirse, Resûlullah Ashâbına: - Siz yeyiniz! buyururdu da kendisi yemezdi. Eğer: - Hediyedir! denilirse, salla`llahu aleyhi ve sellem hemen elini uzatırdı. Ve Ashâbiyle berâber yerdi.