Abdullâh b. Abbâs

ESBÂB-I KISAS: KATL-İ NEFS, ZİNÂ-İ SEYYİB, İRTİDÂD OLDUĞUNA DÂİR İBN-İ MES`ÛD HADÎSİ

Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Allah`a nâsın en sevimsiz olanı üç sınıftır: 1) Harem dâhilinde zulüm ve haksızlık eden, 2) İslâm câmiası içinde câhiliyet âdetini araştırıb onu bulub yaşatmak istiyen (mürtecî), 3) Haksız yere dökmek için (ma`sum) bir kişinin külfetle kanını araştıran.

ELİN VE AYAĞIN VE PARMAKLARIN DİYETLERİ HAKKINDA ABDULLÂH İBN-İ ABBÂS HADÎSİ

Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in: "İşte şu ve şu yâni küçük (son) parmakla baş parmak (diyet) husûsunda müsâvîdir" buyurduğu rivâyet olunmuştur.

UYDURMA RÜ`YÂ VE UHREVÎ CEZÂSI HAKKINDA`Kİ RİVAYET

Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Her kim görmediği bir rü`yâyı gördüm diye iddiâ ve isrâr ederse (kıyâmet gününde) ona iki şaîr (arpa) dânesinin biri birine düğümle(nip bağla)nması teklîf ve hiç bir zaman yapamıyacağı bu işle azâb olunur. Her kim de bir cemiyetin duyulmasını hoşlanmadıkları bir haberini işitmeye çalışırsa, onun iki kulağına kıyâmet gününde kurşun dökülür. Her kim de (zî-hayât) bir sûret resmederse, ona da: Haydi buna ruh üfle (can ver) diye teklîf olunarak azâb olunur. Hâlbuki o, hayat vermek kudretini hâiz değildir.

BİR SAHÂBÎ`NİN UZUN BİR RÜ`YÂSI VE EBÛ BEKİR SIDDÎK`IN HUZÛRU SAÂDETTE TA`BÎRİ

Şöyle bir rü`yâ kıssası hikâye ettiği rivâyet olunmuştur: Bir kişi Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem`e gelerek şöyle dedi: - Yâ Resûla`llah! Bir gece rü`yâmda (yerle gök arasında) bir bulut gördüm ki (ondan yere) yağ, bal yağıyordu. Halkın da bu yağdan, baldan avuç avuç aldıklarını gördüm. Kimi çok, kimi az topladı. Bu sırada yerden göğe bir ip uzandığını gördüm. Ardısıra da gördüm ki, yâ Resûla`llah! Sen o ipi tutub yukarı (göğe doğru) yükseldin. Sonra o ipi başka bir kimse tuttu, o da yükseldi. Sonra başka bir kimse daha tutub bu (üçüncü kimse) de yükseldi. Sonra (dördüncü) birisi tuttu. Fakat bu def`a ip koptu. Sonra ip bağlanıp bitişti. Bunun üzerine, Ebû Bekir: Yâ Resûla`llah! Babam, anam sana kurban olsun, vallahi beni bırakıp her halde müsâade ediniz de bu rü`yâyı ben ta`bîr edeyim, dedi. Resûl-i Ekrem de: Haydi ta`bîr et! Diye izin vermekle Ebû Bekir şöyle yordu. - Bu zâtın gördüğü bulut İslâm`dır. Ondan yağan yağ, bal Kur`ân`dır. Onun halâvetinden çok veyâ az (derece-i isti`datlarına göre müslümanlar) müstefîd olacaklardır. Gökten yere erişen ip de üzerinde bulunduğun hak ve adâlet ipidir. Sen de onun tutuyorsun. Allah da Seni yükseltiyor. Sen`den sonra o hak ve adâlet ipini başka birisi tutacak ve o iple yükselecek. Sonra başka birisi daha tutacak, o da yükselecek. Sonra bir kimse daha tutacak. Fakat ip kopacak, sonra onun için bağlanıp o da yükselecek. Bu ta`bîrinin sonunda Ebû Bekir: - Yâ Resûla`llah! Babam, anam sana kurban olsun. Bana haber versen, bu ta`bîrimde isâbet mi ettim, yoksa hatâ mı? Diye sordu. Resûl-i Ekrem de: - Bâzısında isâbet, bâzısında hatâ ettin, buyurdu. Ebû Bekir: - Yâ Resûla`llah! Hatâ ettiğim ciheti Allah rızâsı için bana haber versen, dedi. Resûl-i Ekrem: - Allah adına and vererek isrâr etme, buyurdu.

RESÛL-İ EKREM`İN ASHÂBINI FİTNE VE İHTİLÂFTAN VE BOZGUNCULUKTAN MEN` VE TAHZÎRİNE DÂİR İBN-İ ABBÂS HADÎSİ

Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: Her kim emîrinden sudûr eden bir hareketi fenâ görürse sabretsin (isyankâr vaziyet almasın!). Çünkü her kim Sultan(a itâ`at)den bir arşın (dışarı) çıkarsa, o, câhiliyet ölümiyle ölür. İbn-i Abbas`dan gelen diğer bir rivâyette de Resûl-i Ekrem şöyle buyurmuştur: Her kim emîrinden fenâ bir hâlin sudûr ettiğini görürse, onun fenâlığına sabretsin, (isyân etmesin!) Çünkü her kim (İslâm) câmiasından bir karış ayrılır da ölürse, muhakkak o câhiliyet ölümiyle ölür.

GÖZ, DİL, NEFİS ZİNÂLARI HAKKINDA EBÛ HÜREYRE RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ

Rivâyete göre, müşârün-ileyh: "Ebû Hüreyre radiya`llahu anh`in Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`den şu rivâyetinden daha küçük günâha benzer hiç bir şey görmedim" demiştir: Ebû Hüreyre Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`den rivâyet ederek der ki: Allah Âdem-oğluna zinâdan nasîbini takdîr etmiştir. Hiç şüphesiz Âdem-oğlu (ezelde) mukadder olan bu âkıbete erişecektir. İmdi göz zinâsı (mahremi olmıyan kadına şehvetle) bakmaktır. Dil zinâsı da (zevkle) görüşmektir. Nefsin de (zinâ) temmenî ve iştihâsı vardır (bu arzu da nefsin zinâsıdır). Tenâsül uzvu ile bu a`zânın hepsinin arzularını ya gerçekleştirir (fi`ile çıkarır) yâhut (bırakarak) yalanlar.

HAZRET-İ PEYGAMBER YATARKEN ETTİĞİ DU`ÂLAR HAKKINDA HUZEYFE, BERÂ`, İBN-İ ABBÂS, EBÛ HÜREYRE RADİYA`LLÂHU ANHÜM RİVÂYETLERİ

Rivâyete göre, İbn-i Abbâs: Bir gece ben (Peygamber`in kadınlarından teyzem) Meymûne`nin yanında kalmıştım, diye hadîsini zikretmişti ki, bu hadîs yukarıda geçti. Burada İbn-i Abbâs şu du`ânın Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem`in du`âsından olduğunu rivâyet etmiştir: Allah`ım, kalbimde bir nûr kıl, gözümde de bir nûr kıl, kulağımda da bir nûr kıl, yine böyle sağımda bir nûr, solumda bir nûr, üstümde bir nûr, altımda bir nûr, önümde bir nûr, arkamda bir nûr kıl. Ve benim için umûmî ve büyük bir nûr yarat!.

HAZRET-İ PEYGAMBER`İN HÜZÜN VE KEDER ZAMÂNINDAKİ DUÂSI

Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem`in hüzün ve keder hâlinde şu meâlde du`â buyurduğu rivâyet olunmuştur: İbâdete lâyık hiç bir ilah yoktur; ancak azamet ve vekar sâhibi Allah vardır. İbâdete lâyık hiç bir ilâh yoktur; ancak Arş-ı A`zam sâhibi Allah vardır. İbâdete lâyık hiç bir ilâh yoktur; ancak göklerin ve yerin sâhibi ve arş-ı kerîmin mâliki Allah vardır.

İNSANLARIN ÇOĞU İKİ Nİ`METTEN GAFLET EDER: SIHHAT, BOŞ VAKİT

Rivâyete göre, Resûlu`llah Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: İnsanlardan çoğunun aldandığı (ve kıymetini takdîr edemediği) iki ni`met vardır: Vücud sıhhati, boş vakit.

ALLÂHU TEÂLÂ`NIN RAZZÂK, ZÜ`L-KUVVET, METÎN İSİMLERİ

Rivâyete göre, Nebî Salla`llahu aleyhi ve sellem şöyle du`â buyurdu: Allah`ım! Sen`in izzetine (kahir kudretine) sığınırım. Sen o kudret sâhibisin ki, Sen`den başka ibâdet olunacak ma`bûd yoktur, yalnız Sen varsın ve Sen ebedî hayat sâhibisin, halbuki Cin, İns (görülen, görülmiyen bütün mevcûdât) helâke mahkûmdur.