Câbir b. Abdullâh

EZÂN İŞİTİLDİĞİ ZAMAN YAPILACAK DUÂ VE PEYGAMBERİMİZİN ŞEFÂATİ HAKKINDA CÂBİR HADÎSİ

Şöyle demiştir: Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Her kim ezânı işittiği zaman ... derse kıyâmet gününde benim şefâatim ona râygân olur.

FARZ NAMAZ KILAN KİMSENİN NÂFİLE KILANA İKTİDÂSI HAKKINDA CÂBİR İBN-İ ABDİLLÂH HADÎSİ

Şöyle demiştir: Muâz b. Cebel radiya`llâhu anh (her def`a) Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem`in arkasında (yatsı) namazını kıldıktan sonra dönüp kavmine (yâni Benû Selime`ye o namaz için) imâmet ederdi. (Bir def`asında) yatsıyı kıldırdı. Ve Sûre-i Bakare`den (başlayıp) okumağa kalktı. (Cemâatinden) biri ayrıl(ıp namazı yalnız kıl)dı. Muâz (radiya`llâhu anh) onun hakkında fenâ söz söyler gibi oldu. Keyfiyyet Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem`e bâliğ olunca Muâz`a üç kere: "Fettansın, fettansın, fettansın", yâhud: "Fâtin oldun, fâtin oldun, fâtin oldun" buyurdu. Ve mufassalın evsatından iki sûre ile (kıldırılmasını) emretti.

BU BÂBDA VÂRİD OLAN DİĞER RİVÂYETLER

Yine Câbir radiya`llâhu anh`in Muâz (b. Cebel) hakkındaki hadîsi ki (buradaki rivâyete nazaran) Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem Muâz`a: ... sûreler (i gibiler)ini okumalı değil miydin?" buyurmuşlardır.

HAZRET-İ ÖMER`İN, SA`D`İ KÛFE VÂLİLİĞİNDEN AZLİNE VE BU AZLİN SEBEBLERİNE DÂİR CÂBİR İBN-İ SEMÜRE RİVÂYETİ

Şöyle demiştir: (Bâzı) Kûfe ahâlîsi Ömer radiya`llâhu anh nezdinde Sa`d`i şikâyet ettiler de (Ömer radiya`llâhu anh) i üzerlerine âmil nasbetti. (Kûfeliler) şikâyeti o kadar ileri götürmüşlerdi ki, namaz kılmasını bile bilmiyor, demişlerdi. Ona adam gönder(ip celbet)di. Ve: "Yâ Ebâ İshak, bu adamlar sen namaz kılmayı bilmiyorsun diye iddiâ ediyorlar. (Sen ne yapıyordun ki?)" diye sordu. (Sa`d): "Vallâhi ben onlara Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem`in namazın(a benzer namaz)ı kıldırıp ondan sonra hiçbir şey eksiltmezdim. Yatsı namazını -yâhud öğlen ile ikindiyi- kıldırır(ken) ilk iki rek`atlarda (çok) dururum, son iki rek`atta hafif tutarım" dedi. (Ömer radiya`llâhu anh): "Senin hakkındaki zannımız da (zâten) bu idi" dedikten sonra (tahkîk-ı mes`ele için) birini -yâhud birkaç kimseyi- kendisiyle birlikte Kûfe`ye gönderdi. (Gönderilen zât) Kûfe ahâlîsinden (Sa`d`in hâlini) sordu. Hiçbir mescid bırakmadı ki, oradan (Sa`d`in hâlini) sormasın. Onlar da hep hayırlı senâlarda bulundular. Nihâyet Benû Abs`e âit bir mescide gir(ip herkesi bildiğini Allâh için söylemeğe and vererek da`vet et)di. "Ebû Sa`de" künyesiyle anılan Üsâme b. Katâde isminde biri ayağa kalktı. Ve: "Mâdem ki bize and verdin, (söyliyelim.) Sa`d, askerin başına geçip harbetmez. (Mal) taksîm ederken müsâvât gözetmez. Hüküm (ve kazâsın) da adâlet etmez" dedi. (Bunun üzerine) Sa`d dedi ki: "(Mâdem ki böyle söyledin,) ben de vallâhi (senin aleyhine) üç duâ edeceğim, (dinle): İlâhî, Sen`in bu kulun yalancı ise, (bu sözü) riyâ ve süm`a olsun diye ayağa kalk(ıp söyle)diyse ömrünü uzat, fukarâlığını çoğalt, fitnelere uğrat" dedi. sonraları o adam (hâlinden) suâl edildiği vakit: "Kocamış, fitneye uğramış (zavallı) bir pîr-i fânîyim. Sa`d`in duâsı bana isâbet etti." derdi. Câbir (radiya`llâhu anh) den (bu hadîsi) rivâyet eden (Abdü`l-Melik b. Umeyr) de der ki: Sonraları onu ben de gördüm. Yaşlılıkdan kaşları gözlerinin üzerine sarkmış olduğu halde yolda (rast geldiği) kızlara sataşır, onları çimdiklerdi.

NEBİYY-İ EKREM (SALLA`LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN, SARMISAK YİYEREK MESCİDLERE VE İNSANLARIN YANINA GELMEKTEN NEHİY BUYURDUKLARINA DÂİR CÂBİR İBN-İ ABDİLLÂH HADÎSLERİ

Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem sarmısağı murâd ederek: "Her kim bu yeşillikten yerse mescidlerimize, yanımıza gelmesin" buyurdu. -Râvî (Atâ` b. Ebî Rebâh) der ki: Câbir`e (yâhud Abdü`l-Melik b. Cüreyc der ki: Atâ` `ya): Acabâ hangi sarmısağı kasd buyuruyor? dedim. "Zannıma göre (sarmısağın) ancak çiğini, bir rivâyete göre kokusunu murad buyuruyordu" cevâbını verdi.

BU BÂBDA VÂRİD OLAN DİĞER RİVÂYETLER

(Sened-i muttasıl ile) rivâyet olunuyor ki, Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem: "Her kim sarmısak, soğan yemiş bulunursa bizden -yâhud mescidimizden- uzak durup evinde otursun" buyurdu. (Yine aynı sened ile) rivâyet olunur ki: Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem`in (bir kere) huzûr(-ı şerifler)ine, içinde tâze sebze bulunan bir tencere getiril(ip takdîm edil)di. (Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem) onda nâhoş bir koku duydu. (Ne olduğunu) suâl buyurunca içinde olan sebzelerin ne olduğu kendisine haber verildi. Bunun üzerine Ashâb(-ı Kirâm`ın)dan nezdinde bulunan birine (işâret buyurarak: "Ona) götürünüz" buyurdu. (O Sahâbî de aleyhi`s-salâtü ve`s-selâm Efendimiz`in) böyle yaptığını görünce yemek istemedi. Bunun üzerine: "Sen (bundan) ye. Zîrâ ben senin münâcât etmediklerinle münâcât ederim" buyurdu.

MİNBER ÎMÂLİ VE HAZRET-İ RESÛL`ÜN CUM`ADA ŞİMDİKİ GİBİ İKİ HUTBE ÎRÂD BUYURDUKLARI

Şöyle demiştir: Bir hurma kütüğü vardı ki, Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem (Efendimiz hutbe esnâsında) onun üzerinde dururdu. Kendisi için minber kurulduğunda (bu) kütükten, gebe develerin iniltisine benzer sesler (çıktığını) işittik. Tâ ki, Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem (minberden) inip de elini üzerine koyunca (sustu).

HAZRET-İ RESÛL`ÜN SON HUTBELERİ

Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem (Efendimiz) cum`a günü hutbe îrad buyururken biri mescide geldi: (Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem:) "Filân, sen namaz kıldın mı?" diye sordu. O da "Hayır" dedi. (Bunun üzerine:) "(Öyle ise) kalk da namaz kıl" buyurdu.

CUMA SURESİ 11 NOLU ÂYET-İ KERÎMESİNİN SEBEB-İ NÜZÛLÜ HAKKINDA CÂBİR HADÎSİ

Şöyle demiştir: (Bir def`a) biz Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte (Cum`a) namazı kılarken (Şam tarafından) yiyecek yüklü bir kârbân geldi. (Cemâat birer birer) kâfileye doğru yönelip on iki kişi kalıncaya kadar hep dağıldılar. Şu: ... âyet-i kerîmesi işte bunun üzerine nâzil oldu.

BAYRAM NAMAZINA GİTME VE GELMENİN ÂDÂBINA DÂİR CÂBİR HADÎSİ

Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem bayram günü olunca (musallâya gitmek için) başka (oradan dönmek için de başka) yol ihtiyar buyururdu.