Berâ` b. Âzib

KIBLENİN TAHVÎLİ HAKKINDA BERÂ` HADÎSİ

Şöyle demiştir: Nebiyy-i Mükerrem salla`llâhu aleyhi ve sellem Medîne`ye ilk teşrîfinde Ensâr`dan olan ecdâd (ı, yâhud diğer lâfza göre dayıları yurd) ına misâfir oldu ve on altı, on yedi ay Beytü`l-Makdi`se doğru namaz kıldı. Halbuki kıblesinin Beytü`l-Harâm`a doğru olmasını arzu ederdi. (Kâ`be`ye müteveccihen) ilk kıldığı namaz İkindi namazı olmuştu. Bir cemâat de onunla birlikte kıldılar. Ondan sonra birlikde namaz kılanlardan biri (namazdan) çıktı. Mescidin birinde bulunan bir cemâate namazdalar iken yolu uğradı. (onlara): "Resûlu`llâh salla`llâhu aleyhi ve sellem ile birlikte Mekke`ye doğru namaz kıldığıma Allah için şahâdet ederim." deyince (namazlarını bozmadan) oldukları gibi Beyt-i Şerîf`e döndüler. Resûlu`llâh salla`llâhu aleyhi ve sellem Beyt-i Makdis`e doğru namaz kıldıkları sırada Yahûdîlerle (diğer) Ehl-i Kitâb ondan hoşlanırlardı. Beyt-i Şerîfe doğru yüzünü döndürünce bu fi`lini beğenmediler. -Berâ` b. Âzib radiya`llâhu anh bu hadîsinde diyor ki: Kıble tahvîl edilmeden evvel (ilk) kıbleye doğru (namaz kılarak) vefât etmiş, katlolunmuş kimseler de vardı. Bunlar hakkında nasıl bir hüküm vereceğimizi bilemedik.

PEYGAMBER (S.A. VE S.)İN BERÂ` İBN-İ ÂZİB (R.A.)E YATMA ÂDÂBINI ÖĞRETMESİ

Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem bana buyurdu ki, yatağına vardığında (ibtidâ) namaz abdesti gibi (bir) abdest al. Sonra sağ tarafına uzanıp ... de. Şâyed o gece ölecek olursan fıtrat, yâni dîn-i İslâm üzere ölürsün. Bu sözler, söyliyecek (in dünyâ kelâm) lerinin en sonu olsun. -Berâ` radiya`llâhu anh der ki, bunu Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem`in huzûrunda tekrâr ettim. ... ye varınca ... dedim. Resûlu`llâh salla`llâhu aleyhi ve sellem: "Hayır, ... buyurdu.

RESÛL-İ EKREM (SALLA`LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN MEDÎNE`DE BİR MÜDDET BEYT-İ MAKDİS`E DOĞRU NAMAZ KILMASI

Resûlu`llâh salla`llâhu aleyhi ve sellem`in (Medîne`de) on altı, yâhud on yedi ay Beytü`l-Makdis`e doğru namaz kıldıklarını rivâyet eder ki, bu (hadîs) evvelce geçmişti. (Rivâyetlerin) ikisi beyninde lâfzan tehâlüf vardır.

NAMAZDA İMAMA MÜTÂBEAT HAKKINDA BERÂ` İBN-İ ÂZİB HADÎSİ

Şöyle demiştir: Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem (Semia`llâhu limen hamideh) dediğinde Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem secdeye varmadıkça hiçbirimiz (secdeye varmak için) belimizi bükmezdik. Biz Ondan sonra (ve Ona tebean) sücûda varırdık.

RESÛLULLÂH (SALLA`LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) İN YATSI NAMAZINDA OKUDUĞU SÛRELERE DÂİR EBÛ HÜREYRE VE BERÂ` (RADİYA`LLÂHU ANHÜMÂ) HADÎSLERİ

Şöyle demiştir: (Bir def`a) Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem seferde idi. Yatsı namazında iki rek`atın birinde ... (sûresini) okudu. Diğer rivâyette de (Berâ` radiya`llâhu anh): "Ondan güzel sesli, yâhud kırâetli hiçbir kimseyi dinlemiş, değilim." diyor.

RESÛLULLÂH (SALLA`LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM) EFENDİMİZ`İN RÜKÛU, SÜCÛDU, İKİ SECDE ARASINDAKİ CÜLÛSU, RÜKÛ`DAN BAŞ KALDIRIP DURMASI, TAKRÎBEN BİRBİRİNE MÜSÂVÎ OLDUĞUNA DÂİR BERÂ` İBN-İ ÂZİB HADÎSİ

Şöyle demiştir: Resûlullâl salla`llâhu aleyhi ve sellem`in -(Kırâet için olan) kıyâm ile ka`de müstesnâ olmak üzere- rükûu, sücûdu, iki secde ara(sındaki cülû)su, rükû`dan baş kaldır(ıp dur)ması biribirine takrîben müsâvî idi.

İBTİDÂ BAYRAM NAMAZI KILMAK, SONRA KURBAN KESMEK, SÜNNET OLDUĞUNA DÂİR BERÂ` İBN-İ ÂZİB HADÎSİ

Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem RS`den (Kurban bayramı) hutbe (sini) söylerken işittim: "Bu günümüzde bizim için ilk yapılacak şey, namaz kılmaktır. Ondan sonra (evlerimize) dönüp kurban kesmek olacaktır. Her kim (böyle) yaparsa sünnetimize muvâfık iş görmüş olur."

BERÂ` RADİYA`LLÂHU ANH`İN BAYRAM NAMAZINDAN EVVEL KESİLEN HAYVANIN KURBAN OLMAYACAĞINA DÂİR HADÎSİ

Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem RS Kurban bayramı günü bize hutbe îrâd buyurup: "Her kim bizim (bu) namazımızı kılıp (ondan sonra) keseceğimiz kurbanı keserse kurban (sünnetin)`e muvâfık iş yapmış olur. Her kim de namazdan evvel kurbanını keserse, namazdan evvel (kesilmiş olup kurban olmıya gayr-ı sâlih) olmuş olur ve onun kurban`dan ecri olmaz" buyurdu. Bunun üzerine Berâ` (İbn-i Âzib`in) dayısı Ebû Bürde İbn-i Niyâr (ayağa kalkıp) dedi ki: Yâ Resûla`llâh, ben davarımı namazdan evvel kurban etmiş bulundum. Bu günün yeme içme günü olduğunu bildim de davarımın evimde boğazlanan ilk davar olmasını arzu ettim. (Bu maksatla) davarımı boğazlayıp namaza gelmeden evvel sabah taâmımı ettim. (Resûlullâh RS:) "Senin (bu) davarın (kurban davarı değil) yalnız (yenecek) et davarıdır" buyurdu. Bunun üzerine (Ebû Bürde): "(Öyle ise) yâ Resûla`llâh, bizim henüz yaşına basmamış dişi bir çepişimiz vardır ki, bence iki davardan daha iyidir (onu kesecek olursam) benim için bu (kadarı) yeter mi?" diye sorunca (RS): "Evet, (lâkin) senden sonra hiçbir kimse için yetmiyecektir" buyurdu.

YEDİ ŞEY İLE EMİR, YEDİ ŞEYDEN NEHY BUYURULDUĞUNA DÂİR BERÂ` HADÎSİ

Berâ` demiştir ki: Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem bize yedi şey`i işlememizi emretti. Yedi şeyden de bizi nehyeyledi. Resûl-i Ekrem bize, cenâze arkasında gitmeyi, hastayı ziyâret etmeyi, dâvete icâbet eylemeyi, mazlûme yardımı, yemîni kabûl etmeyi, selâmı karşılamayı, aksırana duâ etmeyi emreyledi. Yine Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem bizi: gümüş kap (kullanmak) dan, altın yüzük (takmak) tan, harîr, dîbâ, kasıy, istebrak (denilen ipekli kumaş isti`mâlin) den de nehyetti.

KABİR AZÂBI HAKTIR

Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem`in şöyle buyurduğu rivâyet edilmiştir: (Münker, Nekîr adlı) melekler gelerek mü`min kabrinde oturtuldukta (bunların suallerine cevâben:) mü`minin "Lâ ilâhe illâ`llâh, Muhammedün Resûlullah" diyerek şehâdet getirmesi: "Allah mü`minleri, gönüllerinde yerleşen şehâdet kelimesiyle dünyâda ve kabirde böyle sâbit kılar" meâlindeki kavl-i şerîfi (n canlı bir ifadesi) dir.