Sa`d b. Ebî Vakkâs

MASLAHATA BİNÂEN İYİLİK YAPMANIN MEŞRÛİYETİNE DÂİR SA`D İBN-İ EBÎ VAKKÂS HADÎSİ

Şöyle demiştir: Resûlu`llâh salla`llâhu aleyhi ve sellem (Müellefetü`l-Kulûb`dan) bir takım kimselere (dünyâlık) veriyordu. Bu, Sa`d da (orada) oturuyordu. Derken Resûlu`llâh salla`llâhu aleyhi ve sellem içlerinden en ziyâde beğendiğim birini bıraktı. (Bir şey vermedi.) Bunun üzerine: "Yâ Resûlâ`llâh, filânı ne için bıraktın? Vallâhi onu ben mü`min biliyorum." dedim. "Öyle deme, Müslim (de.)" buyurdu. Bir müddet sustum. Nihâyet o adam hakkındaki ilmim bana galebe etti de (dayanamadım,) yine sözümü tekrâr ederek: "Filânı niçin mahrum bıraktın? Vallâhi onu ben, mü`min biliyorum." dedim. Yine "Öyle deme, müslim (de.)" buyurdu. Ben yine sustum. Lâkin o adam hakkındaki ilmim bana galabe etti. (Dayanamadım,) sözümü tekrâr ettim. Resûlu`llâh salla`llâhu aleyhi ve sellem yine o sözü tekrâr ettikden sonra buyurdu ki: Ey Sa`d, bir adama, Allah onu yüzü koyu ateşe atmasın diye başkasını daha ziyâde sevdiğim halde atâ (ve ihsân) `da bulunduğum olur.

RÜKÛ`DA İKİ AVUCU TATBÎK EDİP (BİRBİRİNE YAPIŞTIRIP) UYLUK ARASINA KOYMANIN NEHYİNE DÂİR SA`D İBN-İ EBÎ VAKKÂS HADÎSİ

(Sened-i muttasıl ile) mervîdir ki, (bir def`a) oğlu (Ebû Zürâre) Mus`ab (b. Sa`d), yanında namaz kılmış. (Mus`ab) der ki: (Rükû` esnâsında) iki avucumu tatbîk ettikten sonra (ellerimi) iki uyluğumun arasına koydum. Babam beni (bundan) nehyedip: "Biz bunu (vâkıâ) evvellerini yapardık. (Lâkin sonra bundan nehyolunduk. Ve ellerimizi dizlerimizin üzerine koymakla emrolunduk" dedi.

RESÛL-İ EKREM`İN SA`D İBN-İ EBÎ VAKKÂS`IN HASTALIĞINDA IZHÂR-I TEESSÜR BUYURMASI

Sa`d Hazretleri demiştir ki: Vedâ` Haccı yılı (Mekke`de) şiddetli bir hastalığımda Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem beni iyâde ve ziyâret ederdi. (Bir ziyâretinde) ben: - Yâ Resûla`llâh! Bendeki hastalık, görüyorsunuz şu müzmin hadde ermiştir. Ben, servet sâhibiyim. Kızımdan başka da bir vârisim yoktur. Mâlimin üçte ikisini tasadduk edeyim mi? diye sordum. Resûlullâh: - Hayır, tasadduk etme, buyurdu. Ben: - Yarısını edeyim mi? dedim. Resûlullâh: - Yine hayır, tesadduk etme, diye cevâb verdi. Ve sonra Resûlullâh (sözüne devâm ederek) buyurdu ki: - Sülüsünü tesadduk et (kâfîdir!) Sülüs (mâlin) de büyüktür. Yâhud çoktur. Ey Sa`d! Senin vârislerini zengin bırakman, muhtâc ve halka (sadaka için) ellerini açar bir halde bırakmandan çok hayırlıdır. Ey Sa`d! Allah rızâsı için infâk ettiğin her nafakadan şübhesiz me`cûr olursun! Hattâ (yemek yerken) hayat yoldaşının ağzına verdiğin lokmadan da me`cûr olursun. Yine ben: - Yâ Resûlullâh! (Siz Medîne`ye döneceksiniz de) ben dostlarımdan geriye mi kalacağım? diye sordum. Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: - Hayır, sen (bizden) geri kalamazsın. (Şâyet burada kalır da) amel-i sâlih işlersen elbette onunla derecen artar, merteben yükselir. Sonra öyle zannediyorum ki: sen uzun zaman yaşayacaksın. Hattâ senden birtakım akvâm müstefîd olacak, diğer birtakım akvâm da zarar görecektir. Yâ Rab! Ashâb`ımın (Mekke`den Medîne`ye) dönüşünü tamamla, onları ters izine döndürme! (Bunun üzerine Sa`d İbn-i Ebî Vakkâs demiştir ki): - Lâkin en bîçâre Sa`d İbn-i Havle`dir. Eğer Sa`d Mekke`de ölürse, Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem ona çok acır, mahzûn ve mükedder olur.

BİR ZAMANLAR MEDÎNE`NİN METRÛK KALACAĞINA DÂİR RİVÂYETLER

Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem `in: "Medîne ahâlîsine bir kimse mekr ü cinâyet etmek istemez mi, muhakka o şahs-ı mekkâr, tuzun suda eridiği gibi erir (, mahvolur)." buyurduğunu işittim, dediği rivâyet edilmiştir.

GÂYET ŞECÂATLİ VE SERVET SÂHİBİ OLAN SA`D İBN-İ EBÎ VAKKÂS, ASHÂB VE ASKER ARASINDA KENDİSİNDE BİR İMTİYAZ TASAVVUR ETTİĞİ İÇİN PEYGAMBERİMİZ BİR KERE: EY SA`D! SİZ ANCAK ZAİFLERİNİZİN DUÂSI HÜRMETİNE

Rivâyet olunduğuna göre (Mus`ab demiştir ki: Babam Sa`d diğer Ashâb`a kıyâsen kendisinde bir imtiyâz tasavvur ederdi. Çünkü Sa`d şecâatli idi, zengin idi. Bunun üzerine) Resûllulah salla`llahu aleyhi ve sellem: - Siz ancak zayıflarınızın duâsı sâyesinde mansûr ve merzûk olursunuz! buyurdu.

RESÛL-İ EKREM BİR MU`CİZE OLARAK SA`D İBN-İ MUÂZ`A MEKKE MÜŞRİKLERİNDEN ÜMEYYE İBN-İ HALEF`İN KENDİ ELİYLE ÖLECEĞİNİ HABER VERMİŞ VE HAKÎKATEN BEDİR GAZÂSINDA RESÛL-İ EKREM`İN ELİYLE ÖLMÜŞTÜR

Rivâyete göre Müşârün-ileyh, (Kureyş eşrâfından) Ümeyye İbn-i Halef`e: - Muhammed salla`llahu aleyhi ve sellem`den işittiğime göre, seni Muhammed öldüreceğini söylüyor, dedi. Ümeyye: - Beni mi öldürecek? diye sordu. Sa`d: - Evet, (seni öldürecek, dedi.) Ümeyye: - Muhammed bir söz söylerse, onun yalan olmak ihtimâli yoktur, dedi. Ve hakîkaten Allah Ümeyye`yi (bir mu`cize olarak) Bedir (gazâsın) da öldürdü. Bu hadîste bir vâkıa rivâyet olunmuştur ki, şu hadîs o vâkıadan bir parçadır.

NESEBİ VE BENÎ ZÜHRE`DEN OLDUĞU

Rivâyete göre, müşârün-ileyh: Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem Uhud günü beni taltîf ve tebcîl için babasiyle anasını birlik yâdederek: (Babam, anam sana kurban olsun!) buyurdu, demiştir.

ABDULLÂH İBN-İ SELÂM VE AHKAF 10 NOLU ÂYETİN ÎZÂHI

Rivâyete göre şöyle demiştir: Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`in: (Şimdi) yeryüzünde gezen hiçbir kimse için "bu ehl-i Cennettir" dediğini işitmedim. Ancak Abdullah İbn-i Selâm müstesnâdır. (O Cennetliktir) ve: ...âyeti sonuna kadar İbn-i Selâm hakkında nâzil olmuştur.

MELEKLERİN HARBE İŞTİRÂKİ

Rivâyete göre şöyle demiştir: Uhud harbinde Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem`i iki kişi (Cibrîl ve Mîkâîl) ile berâber gördüm. Bunlar Resûlullah nâmına harb ediyorlardı. Üzerlerinde beyaz elbîse vardı. Âdem oğullarının en şiddetli savaşları gibi en şiddetli harb ettiler. Bu iki kişiyi ben, ne Uhud`dan önce, ne de sonra görmedim.

SA`D İBN-İ EBÎ VAKKÂS`IN PEYGAMBER`İN HUZÛRUNDA KEMAN-KEŞLİĞİ

Rivâyete göre şöyle demiştir: Uhud günü Resûlullah salla`llahu aleyhi ve sellem ok kabındaki oklarını çıkarıp bana verirdi de: Ey Sa`d! Babam, anam sana kurban olsun, at! derdi.