HACC VE UMRE BÖLÜMÜ

Resulullah (sav)`la birlikte çıktık, kurban günü Mina`ya geldik. Ben (orada) temizlendim. Sonra Mina`dan çıktım. Beytullah`a koştum. Sonra, Resulullah`la birlikte nefr-i ahir (teşrik günlerinin üçüncüsü, yani bayramın 4. günü = 13 Zilhicce) günü çıktık, Muhassaba indik. Abdurrahman (ra)`ı çağırdı ve: "Kızkardeşini Harem bölgesinden çıkar (Ten`m`e kadar götür. Orada) umre için ihram giysin. Umreyi yapınca buraya gelin, sizi dönünceye kadar burada bekliyorum!" dedi. Ben ayrılıp (Ten`im`e gidip ihram giydim, umre yaptım) tavaftan boşalınca, seherde yanına geldim. Yola çıkma emri verdi. Herkes göç yükleyip Medine`ye müteveccihen hareket etti."

Bir başka rivayette şöyle denmiştir: "Resulullah (sav) Beytullah`a uğrayıp sabah namazından önce tavaf etti, sonra Medine`ye hareket etti."

Bir başka rivayette şöyle denmiştir: "Resulullah (sav) ile birlikte yola çıktık. Bazılarımız umre niyetiyle ihrama girdi, bazılarımız hem hacc hem de umre niyetiyle ihrama girdi, bazılarımız da sadece hacc niyetiyle ihrama girdi. Resulullah (sav) da sadece hacc için ihrama girmişti. Umre için ihrama girenler, (umreyi yapınca) ihramdan çıktılar. Hacc için ihrama girenler veya hacc ve umre için ihrama girenler, yevm-i nahr`e (kurbanın birinci gününe) kadar ihramdan çıkmadılar."

Ebu Davud`un bir rivayetinde şöyle denir: "Resulullah (sav) buyurdu ki: "Ey Abdurrahman! Kızkardeşini devenin arkasına al, Ten`im`den itibaren umre yaptır. Tepelikten inip oraya vardın mı ihrama girsin. Zira yapacağı, kabul görecek bir umredir."

Resulullah (sav) Batha`da mola vermişken yanına uğradım. Bana: "Neye niyetle ihrama girdin?" diye sordu: Ben: "Resulullah (sav)`ın niyeti ile niyetlendim" dedim. Bana: "Kurbanlığın var mı?" diye sordu. Ben: "Hayır" dedim: "Öyleyse," dedi "Beytullah`ı, Safa ve Merve`yi tavaf et ve ihramdan çık!" Resulullah`ın bu söylediklerini yaptım. Ailemden bir kadına uğradım. Saçlarımı tarayıp, başımı yıkayıverdi. Ben Hz. Ebu Bekir (ra)`in halifeliği sırasında, halka bu şekilde fetva veriyordum. O öldü, yerine Hz. Ömer (ra) halife olu. Onun zamanında, bir hacc mevsimiydi. Ben (hacc için hazırlığa) kalkmış olduğum sırada bir adam gelip: "Fetvalarında teennili ol. Emirül-mü`mininin hacc mevzuunda neler ihdas edeceğini bilemezsin!" dedi. Ben de: "Ey insanlar, ben, kime hacda ilgili bir fetva vermiş idiysem, teennili olsun, işte mü`minlerin emiri size geliyor. Onu imam edinin, ona uyun!" dedim. Hz. Ömer (ra) gelince kendisine: "Ey mü`minlerin emiri, kulağıma gelen nedir? Hacc menasikiyle alakalı yeni şeyler mi ihdas ettiniz?" diye sordum. Bana: "Eğer Allah`ın kitabıyla amel edeceksek, bak Allah`ın kitabı ne diyor: "Haccı da, umreyi de Allah için tam yapın..." (Bakara 196) emrediyor. Eğer Resulullah (sav)`ın sünneti ile amel edeceksek. O: "Menasikinizi benden alın" diyor ve kurbanlığı, yerine (Mina`ya) ulaşıncaya kadar ihramdan çıkmıyor."

Müslim ve Nesai`de gelen bir diğer rivayette şöyle denir: Ebu Musa hacc-ı temettuya fetva veriyordu. Hz. Ömer (ra) ona: "Biliyorum ki Resulullah (sav) ve ashabı bunu yaptılar. Ancak ben, halkın Erak denilen yerde kadınlarla cima ederek, sonra başlarından su damlar bir halde hacc yapmaya gitmelerini uygun bulmadım" dedi.

Resulullah (sav), Hz. Ali`yi Yemen`e emir olarak gönderdiği zaman ben onun yanında idim. Onunla beraber ben de (altın) kaplar elde ettim. Hz. Ali (ra), (Yemen`den) Resulullah`ın yanına gelince, Hz. Fatıma`nın, (boyalı elbiseler giymiş), evi de (hala kokmakta olan) bir tütsü ile tütsülemiş olduğunu gördü. (Bu kıyafet ve bu tütsünün yasak olduğu hacc döneminde karşılaştığı bu manzaraya Ali) kızdı. Hz. Fatıma: "Niye kızıyorsun? Resulullah (sav) ashabına (ihramdan çıkmalarını emir buyurdu, onlar da ihramdan çıktılar" dedi. (Bunun üzerine Hz. Ali, zevcesine: "Ben zaten Resulullah`ın niyyeti ile ihrama girmiştim" dedi ve) Hz. Peygamber (sav)`e uğradı. Resulullah (sav): "Sen ne yaptın?" diye sordu. Hz. Ali: "Resulullah`ın niyeti ile niyetlendim" deyince Resulullah (sav): "Ben kurbanlık getirdim ve hacc-ı kırana niyet ettim" diye açıklamada bulundu ve Hz. Ali (ra)`ye şu emri verdi: "Altmış yedi -veya altmış altı- deve kes. Develerden otuz üç -veya otuz dört- tanesini kendin için ayır ve develerden her birinden bir parça da (benim için) ayır."

Resulullah (sav) Zülhuleyfe`de geceledi. Sabah olunca (devesine) bindi. Devesi onu Beyda`da havaya kaldırınca, Allah`a hamdetti, teşbih etti, tekbir getirdi, tahlil getirdi. Sonra hacc ve umre için (niyet edip) telbiye getirdi. Halk da her ikisi için (niyet edip) telbiye getirdi. (Mekke`ye) gelince halka emretti, onlar da ihramdan çıktılar. Bu hal terviye gününe (Zilhicce`nin 8`i) kadar devam etti. Terviye günü hacc için ihrama girip telbiye getirdiler. Resulullah (sav) haccı ifa edince kendi eliyle ayakta olduğu halde, yedi deve kesti.

Ey Allah`ın Resulü, hacc (için yapılan niyet)`ı umreye çevirmek sadece bize mi hastır, yoksa bizden sonrakiler için de caiz olacak mıdır?" diye sordum. Bana şu cevabı verdi: "Bu sadece size hastır, (Sizden sonraki Müslümanlara caiz değildir)." (Nesai, Bilal İbnu`l Haris`ten sadece (sadedinde olduğumuz) feshu`l-hacc hadisini tahric etmiştir. Feshu`l-hacc: Kişinin önce hacca niyet etmesi, fakat sonradan bunu umreye çevirmesi, umre yapınca ihramdan çıkması, tekrar hacc için ihrama girmesidir.)

Resulullah (sav) umre için, ashabı da hacc için ihrama girdi.