Abdullâh b. Abbâs

«SÂD» SÛRESİNDEKİ SECDEYE DÂİR ABDULLÂH İBN-İ ABBÂS RİVÂYETİ

(Şöyle rivâyet olunuyor). İbn-i Abbâs demiştir ki: "Sâd (secdesi), me`mûrun-bih secdelerden (ma`dûd) değildir. Halbuki ben, Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem`i bu sûrede secde eder gördüm." (Yine) İbn-i Abbâs radiya`llâhu anhümâ`nın: "Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem (sûre-i) Necm`i (kırâet) ile secde buyurdu" (sûretindeki) hadîsi de yakında (555 inci olarak) İbn-i Mes`ûd rivâyetinden (gelen hadîste) geçti. İbn-i Abbâs buradaki rivâyetinde: "Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem ile berâber Müslümanlar da, müşrikler de, cin de, ins de secde etti." (cümlesini) ziyâde eylemiştir.

FETİH SIRASINDA RESÛL-İ EKREM`İN MEKKE`DE ON DOKUZ GÜN İKÂMET VE KASR-I SALÂT BUYURDUKLARINA DÂİR İBN-İ ABBÂS`IN RİVÂYETİ

Şöyle demiştir: Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem (Mekke`de) on dokuz gün (ve gece) kasr(-ı salât) buyurarak ikâmet buyurdu. Biz de sefer ettiğimizde on dokuz gün (kalırsak) salâtı kasır, daha ziyâde kalırsak (devirde) itmâm ederiz.

HAZRET-İ PEYGAMBER`İN ÖĞLE İLE İKİNDİYİ, AKŞAMLA YATSIYI BİRLİKTE KILDIKLARINA DÂİR İBN-İ ABBÂS RİVÂYETİ

Şöyle demiştir: Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem (esnâ-yı seferde) yürüyüş üzere olduğu vakitte öğle ile ikindi namaz (lar) ını, (kezâlik) akşam ile yatsı`yı cem` buyururdu.

RESÛLULLÂH SALLA`LLÂHU ALEYHİ VE SELLEM`İN TEHECCÜDE KALKTIKLARINDA OKUDUKLARI DUÂ HAKKINDA İBN-İ ABBÂS HADÎSİ

(İsnâd-ı sahîh) ile şöyle rivâyet edilmiştir: Abdullâh İbn-i Abbâs demiştir ki: Resûlullâh sallallâhü aleyhi ve sellem, gecenin bir kısmında teheccüd için kalkdıklarında (şöyle) duâ buyururdu: Yâ Rab! Her hamd Sen`in içindir. Sen, göklerin ve her yerin ve bunlardaki her şeyin dâimî müdebbirisin. Yine her hamd Sen`in içindir. Sen, göklerin ve her yerin ve bunlardaki her şeyih nûrusun, (bunları aydınlatırsın). Yine her hamd Sen`in içindir. Sen göklerin ve her yerin ve bunlarda bulunan her şeyin sâhibisin. Yine her hamd Sen`in içindir. Sen haksın, Sen`in va`din de haktır. (Âhirette) Sen`i görmek de haktır. Sözün haktır. Cennet`in de haktır. Cehennem`in de haktır. Peygamberlerin de haktır. Muhammed (sallâllâhü aleyhi ve sellem) de haktır. Kıyâmet günü de haktır. Yâ Râb! Ancak Sana itâat ettim, Sana inandım, Sana güvendim, Sana yöneldim, yalnız Sen`in (bürhanların)a dayanarak (düşmanlarla) mücâdele ettim. Aramızda yalnız Sen`i hakem kıldım. Yâ Râb! Önce işlediğim ve sonra işlerim sandığım, gizli yaptığım ve âşikâre işlediğim (bütün) günahlarımı bağışla!.. (Âhiret hayâtında beni) takdîm eden, (Dünyâ târihinde nübüvvetimi) te`hîr eden ancak Sen`sin. (Allâhım!) İbâdete lâyık tanrı yoktur, yalnız Sen varsın, yâhud Sen`den başka ibâdete lâyık tanrı yoktur. Hakîmâne tasarruf da, tam kuvvet de Allah ile kâimdir.

RESÛL-İ EKREM`İN GECE NAMAZINI ONÜÇ REK`AT KILMAK İ`TİYÂDINDA OLDUKLARINA DÂİR İBN-İ ABBÂS HADÎSİ

"Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem`in namazı on üç rek`at idi" dediği rivâyet edilmiştir. İbn-i Abbâs (Bu namaz ile) gece namazı kasdetmiştir.

İKİNDİ NAMAZININ FARZINDAN SONRA İKİ REK`AT NÂFİLEDEN NEHYE DÂİR ÜMMÜ SELEME RADİYA`LLÂHU ANHÂ HADÎSİ

Bir kerre İbn-i Abbâs, Misver İbn-i Mahreme, Abdurrahmân İbn-i Abbâs, Misver İbn-i Mahreme, Abdurrahmân İbn-i Ezher radiya`llâhu anhüm, beni Âişe radiya`llâhu anhâ`ya gönderip demişlerdi ki: Hepimizden Hazret-i Âişe`ye selâm söyle ve ikindinin farzından sonraki iki rek`at nâfile namazın hükmünden suâl edip "bu namâzı kıldığından haberdâr olduğumuzu, halbuki Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem`in bu iki rek`at namâzdan Ashâb`ı men` ettikleri haberi bize bâliğ olduğunu söyle" dediler. İbn-i Abbâs (ilâve olarak): Ben, Ömer İbn-i Hattâb ile birlikte halktan böyle iki rek`at namâz kılanları döverdim, demişti. Küreyb demiştir ki: Hazret-i Âişe`nin huzûruna girdim. Beni gönderen zevâtın benimle gönderdikleri haberi kendisine teblîğ ettim. Hazret-i Âişe bana cevâben: Sen bu mes`eleyi Ümmü Seleme`ye sor, dedi. Ben de huzûrundan çıktım ve gelip bu üç zâte, Hazret-i Âişe`nin cevâbını söyledim. Bunlar, Hazret-i Âişe`ye gönderdikleri gibi bu def`a da beni Ümmü Seleme radiya`llâhu anhâ`ya gönderdiler. Ümmü Seleme radiya`llâhu anhâ dedi ki: Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem hakîkaten ikindiden sonraki bu namâzdan nehyettiğini işittim. Sonra bir kerre de Resûl-i Ekrem`in ikindi namâzı kıldığı sırada iki rek`at namâz daha kıldığını gördüm. (Şöyle ki:) Resûlullâh benim odama gelmişti. Fakat o sırada yanımda Ensâr`dan ve Benî Harâm`dan birtakım kadın (misâfirler) bulunuyordu. Resûl-i Ekrem (namâz kılmağa başladı. On)un böyle (ayrıca iki rek`at daha) namâz kıldığını görünce, kendilerine bir câriye gönderdim. Ve câriyeye dedim ki: Resûl-i Ekrem`in yanında dur!: "Yâ Resûla`llâh! Sana Ümmü Seleme şu iki rek`at namâzdan nehyettiğinizi işittim. Halbuki şimdi kıldığınızı görüyorum, diye soruyor" de!.. Eğer Resûlullâh (namâzda bulunduğuna) eliyle işâret ederse, huzûrundan geri çekil. Câriye bu emri yerine getirdi. Ve hakîkaten Resûl-i Ekrem eli ile işâret etmekle câriye geri çekildi. Resûl-i Ekrem namâzdan fâriğ olunca (bana hitâb ederek:) Ey Ebû Ümeyye kızı, ikindi namâzından sonra kıldığım iki rek`at namâzdan suâl etmiş idin. Bunun sebebi şudur, buyurdu: Bana Abdü`l-Kays kabîlesinden bâzı kimseler (arz-ı İslâm için) gelmişlerdi. Bunlar, şu öğle namâzından sonraki iki rek`at (nâfile) den beni meşgûl edip alıkoymuşlardı. Bu kıldığım iki rek`at namâz, öğlenin o iki rek`at son sünnetidir.

GASİL, TEKFİN, TAHNİT HAKKINDA VAKS HADÎSİ

İbn-i Abbâs demiştir ki: Resûlullâh salla`llâhu aleyhi ve sellem ile birisi (Haccetü`l-Vedâ`da) Arafat`ta vakfe ederken ansızın devesinden düştü. Düşer düşmez de deve, (zavallının) boynunu kırdı. (Ve derhal öldü). Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem buyurdu ki: Bu (ihrâmlı) adamı su ve sidr ile yıkayınız, ve iki kat ihrâmı içinde defnediniz. Ona koku sürmeyiniz, onun başına bez de sarmayınız. Çünkü bu (ihrâmlı) hacı, kıyâmet gününde (başı açık olarak ve) "Lebbeyk Allâhümme lebbeyk = Fermânına uydum, dîvânına geldim..." diyerek ba`s olunacaktır.

CENÂZE NAMAZINDA FÂHİTA KIRÂETİ HAKKINDA İBN-İ ABBAS HADÎSİ

Cenâzeye namaz kıldığı ve (nemezde cehren) Kur`ân-ı Kerîm`in Fatîha (sûre) sini okuyup (sonra da) bilsinler ki, Fâtiha okunması sünnettir, dediği rivâyet edilmiştir.

EVLÂD-I MÜŞRİKÎN HAKKINDAKİ RİVÂYETLER

Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem`e (gayri bâliğ) olan evlâd-ı müşrikîn sorulduğunda: "Allâhu Teâlâ müşrik çocuklarını yaratırken bunların (nasıl yaşayıp), ne işleyeceklerini pek iyi bilir" buyurduğu rivâyet edilmiştir.

ZEKÂTIN VÜCÛBU HAKKINDA İBN-İ ABBÂS`IN RİVÂYET ETTİĞİ MUAZ İBN-İ CEBEL RADİYA`LLÂHU ANH HADÎSİ

Nebî salla`llâhu aleyhi ve sellem Muâz (İbn-i Cebel) i Yemen`e (vâli ve kadı) gönderirken şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: Ey Muâz! Yemenlileri (ibtidâ) Allah`tan başka ibâdete lâyık bir Tanrı olmadığını ve benim de Allâh`ın Peygamberi olduğumu bilmeğe ve tanımağa da`vet et! Eğer bu iki şehâdeti kabûl ederlerse bu defa onlara her gece ve gündüz üzerlerine beş vakıt namaz farz kılındığını öğret. Eğer namazın vücûbunu (namaz kılarak) i`tirâf ederlerse, bu defa da onlara bildir ki, Allah, kendilerine mallarında zekât farz kılmıştır. Bu zekât, zenginlerinden alınır ve onların fakirlerine verilir.