Lukata;Yitik mal (lukata)

YİTİK MALIN HÜKMÜ HAKKINDA ZEYD İBN-İ HÂLİD HADÎSİ

Şöyle demiştir: Biri, Nebiyy-i Ekrem salla`llâhu aleyhi ve sellem`den lukatayı, (yâni yitik malı) sordu. Buyurdu ki: "Bağını, yâhud kabını, kılıfını belle sonra (ötekine, berikine) bir sene ta`rîf et. Ondan sonra onu kullan. (Ondan sonra da) sâhibi çıkarsa (yine) ona ver." O adam: "Yitik deve de (böyle mi?)" diye sordu. (Resûlu`llâh salla`llâhu aleyhi ve sellem) o kadar gazab etti ki mübârek yanakları, yâhud yüzü kızardı. Ve: "Ondan sana ne? (Su) tulumunu, (ayağındaki) markubunu o berâber taşır, (muhtâc oldukca) su başlarını bulur, ağaç (yapraklarından) otlar. Onu sâhibi buluncaya kadar kendi hâline bırak." buyurdu. "Ya, yitik davara ne buyurursun?" dedi, "O ya senindir, ya kardeşinindir, ya kurdundur." buyurdu.

Şöyle rivâyet edilmiştir. Übey demiştir ki: (Bir kere) ben bir kese buldum; içinde yüz dînar vardı. (Onu) Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`e arz ettim. Resûlullah: bunu bir sene (mecâmi-i nâsda) bildir, i`lân et, buyurdu. Ben de bir sene onu i`lân ettim. Fakata onu bir bilene tesâdüf edemedim. Sonra Resûlullah`a geldim. Resûlullah bir sene (daha) bildir!, buyurdu. Onu bir sene daha i`lam ettim. Fakat bir bilen kimseye tesâdüf etmedim. Sonra üçüncü bir def`a daha Resûlullah`a arzettim. Bu def`a Resûlullah: bu paranın kesesini, sayısını, ağız bağını hıfzet! Sâhibi gelir (de sayısını, çıkınını, ağız bağını haber verir) se keseyi ona ver!; gelmezse onunla müstefîd ol, buyurdu.

Şöyle rivâyet edilmiştir: Müşârün-ileyh Hazretleri Nebî salla`llahu aleyhi ve sellem`den: [(Zaman olur ki,) ben, ıyâlimin yanına döner gelirim de firâşımın üzerine düşen bir hurmayı bularak (alır,) yemek üzere onu kaldırırım; sonra sadaka (hurması) olmasından korkarak onu muhakka sûrette bırakırım] buyurduğunu nakletmiştir.