Aişe

Ey Allah`ın Rasülü, dedim, arkadaşlarımdan her birisinin bir künyesi var, (benim yok). Dedi ki: "Oğlum Abdullah İbnu Zübeyr ile künyelen." (Aişe, "Ümmü Abdillah (Abdullah`ın annesi)" diye künye almıştı) (Rezin merhum: "Teyze anne gibidir" ilavesini kaydetmiştir)

Bir kadın gelerek "Ey Allah`ın Resulü, ben bir oğlan dünyaya getirdim. Muhammed diye isim, Ebu`l-Kasım diye de künye verdim. Bana, sizin bu durumda hoşlanmadığınız söylendi,doğru mu?" diye sordu. Resulullah (sav): "İsmimi helal, künyemi haram kılan şey de ne?" veya "Künyemi haram kılıp ismimi helal kılan şey de ne?" diyerek reddetti.

Yeni doğan çocuklar Hz. Peygamber (sav)`a getirilirdi. O da bunlara mübarek olmaları için dua eder, tahnikde bulunurdu."

Yanıma bir kadın girdi. Beraberinde iki kız çocuğu da vardı. Bir şeyler istedi. Aksi gibi yanımda bir hurmadan başka bir şey yoktu. Onu verdim. Kadın aldı ve ikiye bölerek kızlarına taksim etti. Kendine pay ayırmadı. Çıkıp gittiler. Arkadan Resulullah (sav) girdi. Durumu ona anlattım. Dedi ki: "Kim bu şekilde kızlarla imtihan edilir o da onlara iyi davranırsa, kızlar, onun için, ateşe karşı perde olurlar."

Dedim ki "Ey Allah`ın Resulü, İbnu Cüd`an cahiliye devrinde sıla-i rahimde bulunur, fakirlere yedirirdi, o bundan fayda görecek mi?" Resulullah (sav) şu cevabı verdi: "(Hayır) iyiliklerin ona bir faydası olmayacaktır. Çünkü o bir gün bile "Ya Rabbi kıyamet günü günahlarımı bağışla" dememiştir."

Berire, mukatebe borcunu ödeme hususunda yardımcı olması için kendisine (Hz. Aişe`ye) uğramıştı. O ana kadar borcundan herhangi bir şey ödememiş bulunuyordu. Hz. Aişe, Berire`ye "Ailene dön, senin mukatebe borcunu ödememi istiyorlarsa bir şartla yaparım: Senin üzerindeki vela hakkı bana geçmeli" dedi. Berire dönüp, ailesine durumu anlattı. Onlar kabul etmediler ve: "Sana bir iyiik yapmak isterse yapsın, karışmayız, ancak vela`n bize aittir" dediler. Hz. Aişe (ra) bunun üzerine, durumu Hz. Peygamber (sav)`e arzetti. Resulullah (sav) ona: "Sen satın al, sonra da azad et. Vela hakkı, azad edene aittir" buyurdu. Bunu söyledikten sonra Resulullah (sav) ayağa kalkarak şu hitabede bulundu: "İnsanlara ne oluyor ki, alış-verişlerinde Kitabullah`ta bulunmayan şartları koşuyorlar? Kitabullah`ta olmayan bir şart koşana bu helal olmaz. Böyle biri yüz şart da koşacak olsa, Allah`ın şartı daha doğru,daha sağlamdır."

Resulullah (sav) şöyle söylemiştir: "(Berire`yi) önce satın al sonra da azad et. (Onu satan efendilerini de bırak, bir işe yaramıyacak olan) istedikleri şartı koşsunlar". Aişe Berire`yi satın alıp, azad etti. Berire`nin ailesi, vela hakkının kendilerine ait olması şartını koştu. Bunun üzerine Resulullah (sav), şu açıklamayı yaptı: "(Olmaz öyle şey!) Vela hakkı azad edene aittir. Satanlar yüz şartta koşsalar (batıldır!)."

Bir adam bir köle satın aldı. Köle, Allah`ın dilediği kadar (bir müddet) adamın yanında ikamet etti. Sonra adam kölede bir kusur tesbit etti. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav)`e gelerek şikayette bulundu ve eski sahibine iade etti. Eski sahibi: "Ey Allah`ın Resulü, (yanında kaldığı müddetçe) kölemi kullandı, ondan istifade etti" dedi. Resulullah (sav): "Harac (menfaat), zamin (kefil) olana aittir" buyurdu.

Resulullah (sav) şöyle buyurdu: "Kur`an`da mahir olan (hıfzını ve okuyuşunu güzel yapan), Sefere denilen kerim ve muti meleklerle beraber olacaktır. Kur`an`ı kekeleyerek zorlukla okuyana iki sevap vardır."

Kur`an`daki: "Allah sizi (dil alışkanlığı olarak maksadsız yapılan) lağv yeminleriniz için muaheze etmez" ayeti kişinin sözünde sıkça kullandığı, "vallahi evet", "billahi hayır" gibi yeminleri için nazil oldu." (Yukandaki metin Buhari`den alınmadır. Hadisi, Ebu Davud hem Hz. Peygamber (sav)`in sözü olarak hem de Hz. Aişe (ra)`nin sözü olarak iki şekilde rivayet etmiştir. İmam Malik Muvatta`da bu hadisle ilgili olarak şunu söyler: "Bu mevzuda işittiğimin en güzeli şudur: "Ayette geçen "Lağv", bir kimsenin öyle bildiği için bir şey hakkında yaptığı yemindir, ancak sonradan, o şeyin, bildiği gibi olmadığını anlar. Bu durumda yaptığı yemin için kefaret gerekmez. Ancak bir kimse de çıkıp, günahkar ve yalancı olduğunu bile bile, birilerini memnun etmek veya bir malı ede etmek için yemin ederse bu öylesine büyük bir günahtır ki, bunun kefareti yoktur.")