Cabir

Hz. Peygamber (sav) Ya`la, Bereket, Eflah, Yesar, Nafi` ve benzeri isimlerin kullanılmasını yasaklamayı arzu etmişti. Sonra onun bu mevzuda sükut ettiğini gördüm. Sonra da yasaklamadan vefat etti." Ebu Davud`un rivayetinde şu ziyade mevcuttur: "...Zira kişi "Bereket burada mı?" diye sorar da "hayır yok!" diye cevap verirler. (Hadisin metni Müslim`e aittir)

Bizden birinin bir oğlu oldu. İsmini Kasım koydu. Kendisine: "Sana Ebu`l Kasım künyesini vermeyiz. Bu künye ile seni şereflendirip memnun etmeyiz" dedik. Hz. Peygamber (sav)`a gelerek durumu arzetti. Resulullah (sav) bunun üzerine: "Oğlunun adı Abdurrahmandır" dedi. Bir rivayette şu ziyade var: "İsmimi isim olarak koyun, fakat künyemi künye yapmayın. Zira ben Kasım (taksim edici) kılındım. Aranızda taksim ederim." Ebu Davud`un bir rivayetinde şöyle buyrulmuştur: "Kim benim ismimi almışsa, künyem ile künyelenmesin. Kim de künyem ile künyelenmişse, ismimle isimlenmesin."

Biz Hz. Peygamber (sav)`le birlikte gazveye çıkmıştık. Savaş sonunda elde ettiğimiz ganimetler arasında müşriklerin kap-kacak ve su kapları da vardı. Biz bunları kullanıyorduk. Resulullah (sav) hiç bir zaman niye kullanıyorsunuz diye ayıplamadı."

Hz. Peygamber (sav) buyurdular ki: "Satışında, satın alışında, borcunu ödeyişinde cömert ve kolaylaştırıcı davranan kimseye Allah rahmetini bol kılsın." (Tirmizi`nin rivayeti şöyledir: "Allah, sizden önce yaşamış olan bir kimseye rahmetiyle muamele etti. Çünkü bu adam satınca kolaylık gösterir, satın alınca kolaylık gösterir, alacağını isteyince (kabalık ve sertlik değil, anlayış ve) kolaylık gösterirdir")

Mekke`nin fethedildiği sene Hz. Peygamber (sav)`i Mekke`de işittim, şöyle buyuruyordu: "Cenab-ı Allah içki, ölmüş hayvan, domuz ve putun alım-satımını yasakladı." Bunun üzerine: "Ey Allah`ın Resulü "ölmüş hayvanların iç yağı hakkında ne buyurursunuz, zira onunla gemiler yağlanır, derilere sürülür, kandiller aydınlatılır" dendi. Cevaben: "O (nun satışı) haramdır" buyurdu ve ilave etti: "Allah Yahudilerin canını alsın. Allah onlara ölmüş hayvanların iç yağını haram kıldığı vakit bu yağı erittiler, sonra satıp parasını yediler."

Hz. Peygamber (sav) alacalanmazdan önce meyvenin satılmasını yasakladı. "Meyvenin alacalanması nedir?" diye sorulanca: "Kızarması, sararması ve yenir hale gelmesidir" diye açıkladı.

Resulullah (sav) muhabere ve muhakale`yi yasakladı. Ata der ki: Cabir bize şu açıklamayı yaptı: Muhabere: Boş araziyi, sahibi bir başkasına verir. Alan adam bütün masrafları karşılayarak tarlayı eker. Tarla sahibi mahsulden hisse alır, Müzabene`ye gelince, bunun "daha ağaçta iken yaş hurmayı, kuru hurma ile ölçekle satmak" olduğunu söyledi. Muhakale ise, ekinden cari bir alış-veriş, müzabene`ye benzer, ekinin ölçekle buğday mukabili satılmasıdır.

Hz. Peygamber (sav) muhakale, müzabene, muaveme ve muhabere suretiyle yapılan ahş-verişleri yasakladı. - Ravi der ki: Muaveme, birkaç yılı içine alan bir satıştır.- Keza, sünya`yı da yasakladı" Sünen müellifleri şu ziyadeyi kaydederler, "...bilinme durumu hariç"

Biz Hz. Peygamber (sav) ve Hz. Ebu Bekir (sav) zamanında ümmü veled`i satardık. Hz. Ömer bu alış-verişten bizi yasaklayınca terk ettik." İbnu`l-Esir: "Bu rivayeti ana kaynaklarda (Usul) göremedim" der.

Resulullah (sav) suyun fazlasını satmayı yasaklamıştır.