Rüya Tabirleri
Açılış  Giriş Sayfası Yap
Favori  Sık Kullanılanlara Ekle
www.ihya.org 4. yilinda
MC ÜYE İŞLEMLERİ
Üyeadi:
Parola :
Kütübü Sitte
Kuran ve Hadis
Buhari Hadis Kitabi
SPONSOR LINKLERI
Secme Konular
· Gaflet
· Sahih-i Buhârî
· Tevâtür
· Kudsi Hadis
· Cüz
· Sahîfe
· Zındık
· Salih
· Fasık
· Nesh

Burayada Bak
· Akıl
· Mubtedi
· Tarahû Hadîsehû
· Mesânîd
· Lem Yesbut
· Rîvâyetu'd-Darîr
· Şart
· Tarih
· Ve Âharu
· Yervi'l-Menâkîr
· Galatâtu'l-Muhaddisîn
· Haddesenâ Fulân Bi-Kırâ'atı Aleyhi
· Haddesenî Gayru Vâhid Min Ashâbinâ
· İcâze Mu'allaka
· Kalîlu'l-Hadîs

Son Okunanlar
· Mudelles
· Âlî İbdâl
· Sahih Muhtelef Fîhi
· Elfâzu'ı-Cerh
· Merviyy Anh
· Lâ Yus'elu An Mislihî
· Mislehû
· Esbâbu Vurûdil-Hadîs
· Lâ A'rifu Lehu Nazîrun Fid-Dünyâ
· Lâ Yu'teberu Bihi



Tüm Konular     A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü W V Y Z
KÜTÜBÜ SİTTE HADİSLERİNDE ARAMA YAP
Fasil Ravi Konu Hadis

Mudelles

Tef’il babından ismi mef’ul olan mudelles, bir ravinin isnadında tedlis yaparak yani mülaki olmadığı veya mülaki olduğu halde hadis rivayet etmediği şeyhten işittiği zarınım uyandıracak şekilde rivayet ettiği hadise denir.

Bir ravi bazen aynı asırda yaşamalarına rağmen bir şeyhle görüşmemiş olabilir. Aynı şekilde görüşmüş aralarında sohbet vaki olmuş; ancak ondan hadis rivayet etmemiş de olabilir. Bir de şeyhinden bir kaç hadis rivayet etmiş olması da mümkündür. İşte böyle bir ravinin aslında görüşmediği veya görüştükleri halde hadis almadığı, veyahutta hadis almış olsa bile almadığı bir hadisi ondan naklettiği vehmini uyandıracak şekilde rivayet etmesine tedlis; böyle tedlis yaparak rivayet ettiği hadise ise mudelles adı verilir. Bu açıklamadan anlaşılacağı üzere mudelles, bir anlamda ravinin şeyhim gizleyerek başkasından rivayet ediyormuşcasına naklettiği hadistir.

Verilen bu tarif mudellesin istikrar bulmuş tarifidir, daha önceleri yapılan mudelles tariflerinde az da olsa farklılıklar görülür. Nitekim İbnu's'-Salâh, önce tedlîsu'l-isnad ve tedlîsu'ş-şuyuh'un tariflerini vermiş; so a tedlisin hükmünü ve mudellisin rivayetinin kabulü meselesini ele alarak tedlîsu'ş-şuyühun hükmen daha hafif olduğunu söylemiştir. Dolayısiyle mudellesin açık bir tarifini vermemiştir. 770en-Nevevî de aşağı yukarı aynı şeyleri söylemiş ve mudellesin tarifini ele almamıştır. 771Şu hale göre gerek İbnu's-Salâh da gerekse onu ihtisar eden en-Nevevi'de mudelles tarif edilmemiş, tedlis tarifi yapılmak ve hükmü açıklanmakla yetinilmiştir.

İbn Hacer'e göre mudelles, isnadından ravinin gizli düşmesiyle meydana gelir ve ravinin kendisine hadisi rivayet eden şahsı isimlendirmemesi yahutta kendisine hadis rivayet etmemiş olan kimseden hadis işittiği vehmini vererek rivayet ettiği hadistir. 772

İbn Hacer'in tarifi mudellesin yukarıdaki tarifine oldukça yakındır. Bu tarifteki mudelles, mursel-i hafiden az bir farkla ayrılır. Ona göre muasır olan fakat bir-birlerine mülaki olmadıkları bilinen iki kişi arasında işitme olmaksızın yapılan rivayettir. Oysa mudelles mülaki olduğu şeyhe mahsustur ve o şeyhten işitmeden rivayet edilen hadistir. 773

Mudelles hadise örnek göstermek gerekirse şu rivayetler üzerinde durulabilir:

“...Yahya şunları söylerken duydum: Hişâm b. Urve, babası (Urve İbnu'z-Zubeyr)den, Hz. A'işe'den naklederek

onun şöyle dediğini anlatırdı:

Hz. Peygamber (s..a.s) iki iş arasında seçme yapmak durumunda olduğunda (günah olmadığı sürece kolay olanını seçerdi) “... “O, hiçbir şeye (ne bir kadına, ne de bir hizmetçiye) asla eliyle vurmamıştır.”

Yahya diyor ki: “Hişâm b. Urve'ye hadisi (babasından) duyup duymadığını sordum. Bana

“Babam, Hz. A'işe'nin “Hz. Peygamber (s.a.s) iki iş arasında seçme yapmak durumunda kaldığında (günah olmadığı sürece kolay olanının seçerdi)” dediğini haber verdi. Babamdan bundan başkasını duymadım. Hadisin geri kalan kısmını ondan işitmedim. O kısım ez-Zuhri'dendir” cevabını verdi.” 774

Hz. Peygamber (s.a.s)'in eşsiz ahlakından iki önemli görüntüyü dile getiren bu hadiste ravi Hişâm b. Urve ilk kısmı Babası -Hz. A'işe isnadıyla nakletmiştir. Ancak bununla birlikte babasından işitmemiş olduğu diğer kısmı ondan duymuşcasına rivayet etmiştir. Yahya'nın sorması üzerine de gerçekte ez-Zuhri'den nakledilen hadisi babasından işitmişcesine rivayet ederek tedlîs yaptığını açıklamak zorunda kalmıştır.775 Şu hale göre hadisin ikinci kısmı Hişâm'ın yaptığı tedlisle mudelles hale gelmiştir.

“...Bize Ebu Avâne tahdîs etti. el-A’meş'den- İbrahim et-Teymî'den - Babasından - Ebu Zer'den Hz. Peygamber (s.a.s)'in “Falanca Cehennem'dedir. Yâ Hannân, Yâ Mennân diye bağırır” buyurduğu rivayet edilmiştir.

Ebu Avâne şöyle demiştir

“el-A’meş'e dedim ki, “Bu hadisi İbrahim Et-Teymî'den işittin mi?”

“Hayır işitmedim, diye cevap verdi, onu bana ondan naklederek Hakim b. Cubeyr tahdis etti.” 776

Burada da açıkça görülmektedir ki el-A’meş Ebu Avâne'nin sorusu üzerine İbrahim et-Teymî'den rivayet etmiş görünen hadisi doğrudan değil de Hakîm b. Cubeyr vasıtasıyla ondan aldığını belirtmiştir. Onun Hakîm aracılığıyla aldığı hadisi İbrahim et-Teymî'den doğrudan almış gibi göstermesi tedlîstir. İsnadında tedlîs yapılarak rivayet edilen bu hadis ise mudelles olmuştur. Tedliste ravinin şeyhinin ismini söylememesi söz konusu olduğundan mudelles hadislerin hükmü zayıf hadislerin hükmüne tâbidir.


13.02.2009 tarihinden beri 6116 defa okundu. Son takip: 17.03.2024 - 07:25


Kuran Kerim ve Hadis şerifler üzerinde bilgi ve yazılarınızı paylaşmak için yeni projemiz olan KuranveHadis.COM sitemize üye olunuz. Piyasadaki yerden bitme hadis düşmanlarına karşı siz de bu yeni sitemizin gelişiminde destek olunuz.



· Sika · Enbe'enâ Fulân Bi-Kırâ'atî Aleyhi · Leyse Bi'l-Metîn · Sahih-i Buhârî · İcâze Âmme · Cerh · Erba'ûn · Sadûkun Teğayyera Bı-Ehara · Muselsel · Tusâ’î · Mukâtebe · Eceztu Li-Men Kale La İlahe İllallah · Tahvîk · Fukahâ-Yı Seb'a · Terâcum · Mütevâtir · Zarurî İlim · Rivayet Bi'l-Lafz · Hadis Tarihi · Meşyeha · İstişhad · Makrûnen · Muştebih · Âdâbu Tâlibi'l-Hadîs · Muşkilu'l-Hadis · Muhaddis · Zayıf · Müfredat · Ahberanî Fulân Kitâbeten · Ta'lîkan · Mu'telif Ve Muhtelif · Temrîz Sigası · Ma’mûl Bih · Mutarrahu'l-Hadîs · Tahvîl · Ahrecehû · Darîr · Muştebih Maklûb · Nehâ · Belağanâ · Akâ'id · Sahih Li-Gayrihî · Muhadram · Tarahûhu · Hazâ Min Hadîsi · Ashabu's-Sunen · Enbe'enâ Muzâkereten · Ka-Senâ · Âlî Hadis · Arzı Münâvele
· Akıl · Mubtedi · Tarahû Hadîsehû · Tesviye Tedlisi · Belâğât · Sudâsî · Leyse Bi Me’mûn · Mevdu’u’l-Metn · Cârih · Vav · Eceztu Leke (Li Fulân) Mâ Sahha Ve Ma Yesihhu Min Mesmû'âtî · Subâ'iyyât · Tarih · Müzâkere · Eceztuke En Tervıye Annî Mâ Sahha İndeke Mimmâ Semi'tuhû Ve Mâ Se'esma'uhû · Leyse Bihî Be'sun · Tedlîsu's-Sukût · Matrûhu'l-Hadîs · Eş-Şeyhân · Sahîhu'l-İsnâd · Uşarî · Tusâ’î · Mutâba · Hâkim · İleyhi'l-Munteha Fi'l-Kizb · Meçhulün · Lehû Evham · Mevkuf · Gayru Dâbıt · Lâ Yusâvî Şey'en · Fulân Lâ Yus'elu Anhu · Tekaddum-u Vefat · Uhtulife Fîhi · Tazbîb · Râfi · Elfâz-ı Cerh Ve Ta'dîl · Hadîs Usulü · Da'îfu’l-Metn · Es-Sunnetu’l-Kavliyye · Sadûkun Lâkınnehû Mubtedi'

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13


Google
 
Web ihya.org
CepAlem Gazeteler E-Kart E-Kitap Saglik Şiirler Sözlük
Kuran Meali Hadis Namaz Vakitleri Ingilizce Samil Fıkıh Fetva Rüya Tabiri
Kamus Hikayeler Forum Dini Terimler Haberler Oyun Resimler Ilahiler
Terimler isimler Sosyal Kavram Hadis Sözlügü imsakiye
Üniversite taban puanları ilmihal Rehber