Rüya Tabirleri
Açılış  Giriş Sayfası Yap
Favori  Sık Kullanılanlara Ekle
www.ihya.org 4. yilinda
MC ÜYE İŞLEMLERİ
Üyeadi:
Parola :
Kütübü Sitte
Kuran ve Hadis
Buhari Hadis Kitabi
SPONSOR LINKLERI
Secme Konular
· Gaflet
· Sahih-i Buhârî
· Tevâtür
· Kudsi Hadis
· Cüz
· Sahîfe
· Zındık
· Salih
· Fasık
· Nesh

Burayada Bak
· Akıl
· Mubtedi
· Tarahû Hadîsehû
· Mesânîd
· Lem Yesbut
· Rîvâyetu'd-Darîr
· Şart
· Tarih
· Tashîhu'l-Kutub
· Ve Âharu
· Yervi'l-Menâkîr
· Galatâtu'l-Muhaddisîn
· Haddesenâ Fulân Bi-Kırâ'atı Aleyhi
· Haddesenî Gayru Vâhid Min Ashâbinâ
· Haddesenî's-Sika

Son Okunanlar
· Ahberanâ
· Semi'a
· Nesh
· Vecedtu An Fulân
· Elfiyye
· Kudsi Hadis
· Âdâb
· Mesrûk
· Lem Yesıhh
· El-fiten Ve Eşrâtu's-Sâ'a



Tüm Konular     A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü W V Y Z
KÜTÜBÜ SİTTE HADİSLERİNDE ARAMA YAP
Fasil Ravi Konu Hadis

Ahberanâ

Sözlükte “bize haber verdi” demektir. Hadîs rivayet metotlarından birisiyle alınan hadislerin başkalarına rivayeti sırasında isnatta kullanılan eda lafızlarından biridir. Ravinin hadîsi hangi rivayet metoduyla aldığını göstermekte ve onu şeyhine nisbet etmekte kullanılır. Ahberanâ lafzı daha çok, hadis rivayet metotlarının en sağlamı olan ve şeyh ile talibin bir araya gelmesiyle rivayeti ifade eden semâ' yoluyla rivayette kullanılan üçüncü afızdır. Nitekim el-Hatîbu'l-Bağdâdî, tekil zamiriyle ahberanî lafzını semâ'a delâlet eden lafızların üçüncüsırasında vermiştir.41 Buhârinin, şeyhi el-Humeydî'den naklettiği bir habere bakılırsa Sufyân b. Uyeyne'ye göre ahberanâ, haddesenâ, enbe'enâ ve semi'tu tabirleri birdir ve semâ'a delalet eden lafızlardandır.42 Yine el-Hatîbu'.-Bağdâdî'ye göre ravi, şeyhten işitmek suretiyle aldığı hadislerin rivayetinde semi'tu, haddesenâ, ahberanâ ve enbe'enâ tabirlerinden birini kullanmakta serbesttir. Kadı İyad ise semâ' yoluyla rivayeti imlâ ve tahdîs olarak ayırdıktan so a şeyhin ezberinden veya yazılı kitabından yapılabileceğini kaydederek bu yolla hadis rivayet edenlerin haddesenâ, ahberanâ, enbe'enâ, semi'tu fulânen yekûlu, kale lenâ fulânun, zekera lenâ fulânun lafızlarının herhangi birini kullanmasının caiz olduğunu söyler. 43

Bu misaller ahberanâ tabirinin genelde semâ'a delalet eden eda lafızları arasında kullanıldığını gösterecek niteliktedir. Bununla birlikte aynı tabir, zamanla semâ' yoluyla hadis rivayetinde kullanılmakla kalmamış, diğer hadis rivayet metotlarının hemen hepsiyle rivayette de kullanılan bir eda lafzı haline gelmiştir. Nitekim İbnu's-Salâh'a göre ahberanâ, önceleri şeyhten işitilen hadislerin rivayetinde yaygın olarak kullanıldığı halde so aları kıra'at veya arz denilen metotla rivayet edilen hadislere tahsis edilmiştir.44

Abdullah İbnu'l-Mübarek, Yahya b. Yahya et-Temîmi, Ahmed b. Hanbel, Nese'î ve diğer bazı âlimler, ahberanâ tabirinin mutlak olarak arz metoduyla hadis rivayetine bağlanmasını caiz görmemişlerdir. Buna karşılık Hicaz ve Küfe âlimlerinin büyük çoğunluğu, söz gelişi ez-Zuhrî, Mâlik, Sufyân b. Uyeyne, Yahya b. Sa'id el-Kattân, Buhârî gibi hadis âlimleri bunu caiz görürler. İmam Şâfı'î de ahberanâ lafzının sadece arz metoduyla hadis rivayetine ait bir tabir kabul edilmesini caiz görenlerdendir. Buradan anlaşılmaktadır ki, hadis ıstılahlarının oluşmaya, muhaddisler ve raviler arasında hadis rivayetiyle ilgili çeşitli tabirler kullanılmaya başladığı sıralarda ahberanâ tabiri, önce semâ' denilen rivayet şeklinde diğer bazı lafızlarla birlikte kullanılmış, ancak daha so aları aynı tabir şeyhe arz veya kıraati ifade eden bir tabir haline gelmiştir. Şu da var ki ahberanâ lafzı, haddesenâ ile aynı manada olarak hadisi şeyhden doğrudan doğruya vasıtasız olarak rivayette de kullanılmış, bu iki tabir arasında fark görülmemiştir. Mağrib alimleri de ikisi arasında fark gözetmemişlerdir. Ancak ahberanî tabirinin arz yoluyla rivayete tahsisi yaygın hale geldikten so a muhaddisler tarafından bu iki tabir arasında fark gözetilmeye başlanmıştır. İmam Evzâ'î, İbn Cureyc, İmam Şâfi'î, Müslim, Abdullah b. Vehbi'l-Misrî, Nese’î gibi âlim muhaddisler de iki tabirin ayrı mütalaa edilmesine taraftardırlar. Bunun içindir ki ahberanâ lafzı, haddesenâ gibi özellikle Şeyhten semâ'ı değil, şeyhin huzurunda okumayı da ifade etmeye başladığında artık aralarında umum-husus ilgisi hasıl olmuş ve her hadis rivayeti için ahberanâ ise de her haber nakletmeye tahdis denilememeye başlanmıştır. Bundan dolayı Ahmed b. Salih, “ahberanâ ile enbee'nâ, haddesenâ nın altındadır” demiştir. 45

Bazı hadisciler ahberanâ ve benzeri tabirlerin icazet ve münâvele yoluyla alınan hadislerin rivayetinde de kullanılmasını caiz görmüşlerdir. Bazıları ise bu tabirle birlikte hadisi tahammül yolunu belirtecek bir lafzın zikredilmesini uygun bulmuşlardır. Mâlik b. Enes, İbn Cureyc, Ahmed b. Hanbel ve diğer bazı hadisciler, ahberanâ ve benzeri eda lafızlarının icazet ve münâvelede kullanılmasını hoş karşılamamışlardır. Meselâ Mâlik b. Enes, “Bu senin el-Muvatta adlı kitabın. Onu yazdım ve karşılaştırdım. Bunun rivayeti için bana icazet ver. Yalnız rivayet ederken ahberanâ Mâlik mi diyeyim; yoksa haddesenâ Mâlik mi?” diyen bir şahsa “Hangisini istersen onu söyle” cevabını vermiştir. Ahmed b. Hanbel ise, Şu'ayb'ın hadislerini, bir kısmını ona okuyarak, bir kısmını ondan dinleyerek, bir kısmını da icazet ve münâvele ile alan el-Hakem b. Nâfi'e, hepsini değil, bir kısmını icazet ve münâvele ile aldığı için, “Bütün bu hadislerin rivayetinde ahberanâ de” demiştir. Bu haberler icazet ve münâvele yolu ile alınan hadislerin de ahberanâ ve benzeri tabirler kullanılarak rivayet edildiğini göstermektedir. Bununla beraber İbnu's-Salâh ve ona tâbi olanlar, bu çeşit rivayetlerde tahammül yolunun açıklanmasını daha doğru bulmuşlar ve hadiscilerin ekseriyetle bu görüş üzerinde birleştiklerini ifade etmişlerdir. Bu açıklama işi de ravinin meselâ ahberanâ icâzeten veya haddesenâ munâveleten gibi ibareler kullanmasıyla olur.

Ahberanâ lafzının mukâtebe yolu ile alınan hadislerin rivayetinde kullanılması ise bazı alimlere göre caiz olmakla beraber, bazı hadisciler bunu doğru bulmamışlardır. 46


12.02.2009 tarihinden beri 9659 defa okundu. Son takip: 17.03.2024 - 06:45


Kuran Kerim ve Hadis şerifler üzerinde bilgi ve yazılarınızı paylaşmak için yeni projemiz olan KuranveHadis.COM sitemize üye olunuz. Piyasadaki yerden bitme hadis düşmanlarına karşı siz de bu yeni sitemizin gelişiminde destek olunuz.



· Âbâ Ve Ebnâ · Ale’l-Etraf · Munker · Kalîlu't-Tahdîs · Meşhur · İtibâr · Vahin Bi-Merra · Muharric · Hasenu’l-İsnâd · Mislehû Sevâ'en · Nakl-i Hadîs · Fîhi Halfun · Nazil İsnad · Mutarrah · Rumuz · Mu’addil · Ecvedu'l-Esânîd · İhâle · Kale Lenâ Fulân Kırâ'aten Aleyhi · Dayyiku'l-Mahrec · Âkil · Buldânu'r-Ruvât · Kara'tu Alâ Fulân · Ferd-i Nisbî · Bedel-i Âlî · 3. Dipnotlar · Ekseru's-Sahâbe Hadisen · Lâ Tehillu Kitâbetü Hadîsihî · El-Aşera · İhtisâr-ı Hadis · Ta'lîk Meczûm · Hiyârun · Garibeyn · Menferede Bihî Müslim · Ashâbu's-Suffe · Mechûlu'z-Zât · Ahâdîsu'l-Ahkâm · Mutâba' Aleyh · Nâsihu'l-Hadîs Ve Mensûhuhû · Hüccet · Mevlâhum · Ashâb-ı Kutub · Zekera Lenâ Fulân · Eceztu Külle Ahadin · Kassâs · Vasiyye Bi'l-Kitâb · Mu’allak · İcaze Li’l-Mıtayyen Bıl-Mechûl · Ferd-i Mutlak · Muttefekun Alâ Terkihî
· Akıl · Mubtedi · Tarahû Hadîsehû · Eceztuke İn Şi'te · Sahîfe Câbir · Tesviye Tedlisi · Rivâyetu'l-Akrân · Belâğât · Vahin · Sudâsî · Leyse Bi Me’mûn · Ravâ Anhu · Mevdu’u’l-Metn · Cârih · Cehâletu'l-Ayn · Vav · Eceztu Leke (Li Fulân) Mâ Sahha Ve Ma Yesihhu Min Mesmû'âtî · Subâ'iyyât · Tarih · Müzâkere · Eceztuke En Tervıye Annî Mâ Sahha İndeke Mimmâ Semi'tuhû Ve Mâ Se'esma'uhû · Menba'ul-Kizb · Leyse Bihî Be'sun · Tedlîsu's-Sukût · Matrûhu'l-Hadîs · Eş-Şeyhân · Sahîhu'l-İsnâd · Uşarî · Tusâ’î · Mutâba · Hâkim · Esahhu'l-Kutub · Ehlu'l-Eser · İleyhi'l-Munteha Fi'l-Kizb · Meçhulün · Lehû Evham · Mevkuf · Gayru Dâbıt · Lâ Yusâvî Şey'en · Fulân Lâ Yus'elu Anhu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13


Google
 
Web ihya.org
CepAlem Gazeteler E-Kart E-Kitap Saglik Şiirler Sözlük
Kuran Meali Hadis Namaz Vakitleri Ingilizce Samil Fıkıh Fetva Rüya Tabiri
Kamus Hikayeler Forum Dini Terimler Haberler Oyun Resimler Ilahiler
Terimler isimler Sosyal Kavram Hadis Sözlügü imsakiye
Üniversite taban puanları ilmihal Rehber